اشاره ای به علل خستگی معلمان در کلاس درس(قسمت دوم)

 عوامل خستگی معلم مربوط به دانش آموزان ، کلاس و محتوای دروس  :
 
*بی توجهی دانش آموزان به کلاس در اثر درگیری های احتمالی .
*بی توجهی دانش آموزان به تدریس معلم به دلیل امتحان یا پرسش ساعت قبل یا بعد .
*آلودگی هوای کلاس ، بیماریهای واگیردار ، گرو خاک در کلاس.
*خستگی دانش آموزان در ساعات آخر  و معلم مجبور است مکررا" توجه آنان را به کلاس و درس جلب نماید.
*خستگی دانش آموزان به دلایل متعدد مانند  مسابقات ساعات قبل، عدم استراحت و خواب کافی در منزل.
*عدم آمادگی دانش آموزان برای پاسخگویی  یا امتحان و مقاومت و چانه زنی در برابر  پرسش یا ارزشیابی معلم .
*وجود دانش آموزان بی انضباط، بی نظم، مزه پران، متلک گو، و مخل نظم کلاسی که معلم را مجبور به تذکرات مکرر خواهد کرد. گاهی علل بی نظمی در کلاس ناشی از خود دانش‌آموز است .

برخی از این علت ها عبارت است از : 
1 ) ناراحتی های جسمی ، روحی و روانی 
 2 ) نداشتن علاقه و انگیزه  
 3 ) سر در گم بودن و بی اعتنایی به انتظارات معلم و قوانین و مقررات مدرسه و کلاس درس 
 4 ) نداشتن برنا مه ی مشخص مطالعه 
 5 ) کم خوابی و خستگی مفرط 
 6 ) انجام ندادن تکالیف خود 
 7 ) تغذیه ی نا مناسب  
 8 ) نا امیدی احتمالی به آینده  
 9 ) استقلال طلبی و مقابله با اقتدار معلم 
 
*جذاب نبودن محیط داخلی کلاس مانند رنگ نامناسب درب و دیوار ، نداشتن پرده های مناسب و زیبا،و سایر امکانات جزیی کلاس .
*حواس پرتی مکرر دانش آموزان در اثر سر و صدای بیرون مدرسه ، داخل سالن ، تنبیه های احتمالی در سالن و غیره که معلم را مجبور به تجمیع حواس دانش آموزان می کند .
*وجود مشکلات جدید مانند  آوردن موبایل به کلاس توسط دانش آموزان، و در نتیجه حواس پرتی آنان و تذکرات مکرر معلم و یا ایجاد سوال برای معلم که چرا  تعدادی از دانش آموزان اصلا" به سخنان معلم توجهی ندارند ؟
*نبود رغبت و انگیزه کافی دانش آموزان به درس و کتاب و تحصیل .
* درگیریها و تنبیه های احتمالی دانش آموزان در ساعات قبل و ترس از ساعت بعد .
* درگیریهای شخصی و قهر و دعوای دانش آموزان با هم در کلاس و یا حیاط و بیرون از مدرسه  و یا تنبیه و محرومیت های دسته جمعی آنان .
*جذاب نبودن محتوای مواد آموزشی و یا حجم بالای برخی کتب درسی .
*سختی برخی مواد درسی.
 عوامل خستگی معلم مربوط به مدرسه ، مدیریت ،دفتر و همکاران
 * جذاب نبودن سالن و حیاط مدرسه مانند رنگ ، فضای کافی و غیره
*نبود کارگاه و آزمایشگاه مجهز و فعال و در دسترس معلم و دانش آموز برای تنوع بخشی به روش های تدریس.
*نبود امکانات کافی کمک آموزشی که در اختیار معلم قرار بگیرد و وی را مجبور  به استفاده از روش تدریس سخنرانی صرف می کند .
*نبود مشاوره قوی برای راهنمایی دانش آموزان و حل برخی مشکلات آنان.
* وجود معاون یا مدیر بسیار سختگیر که دانش آموزان را به اعمال فشار و سختگیری عادت داده و معلم نیز در این رابطه دچار مشکل خواهد شد.
* ندادن بازخورد به معلم توسط مدیریت مدرسه  در مورد فعالیت های دلسوزانه و مشهود  وی و عدم توجه به کارهای انجام شده توسط معلم در کلاس و مدرسه.
*بی انگیزگی احتمالی مدیر مدرسه  Principalو عدم علاقه به مسئولیت خود و انتقال این بی علاقگی به معلمان .
*سخنان تکراری (احتمالی) همکاران در  اوقات زنگ تفریح در دفتر مدرسه ، آبدارخانه و سالن و گلایه از موارد مختلف و ندادن انرژی مثبت به هم  و نپرداختن به انتقال تجربه و تقویت روحیه همکاران.
*عدم پذیرایی مناسب از همکاران در زنگ تفریح ، و وجود درگیریهای احتمالی دفتر با دانش آموزان و رسیدگی به آن در زمان استراحت معلم.
*نبود کتابخانه فعال ، نبود سالن کنفرانس یا محلی که معلم برخی اوقات دانش آموزان را جهت تنوع بدانجا برده و تدریس نماید.
*عدم توجه به نوآوری و ابتکارات معلمان توسط کادر مدیریت مدرسه.
*ارزشیابی یکنواخت و برای رفع تکلیف از کلیه معلمان ، نبود تفاوت بین کارکنان معمولی و کارکنان فعال و کوشا.
*وجود برخی همکاران بی انگیزه منفی باف و آنهایی که پشت سر هم انرژی منفی به دیگران منتقل می کنند .
* وجود برخی همکاران که با فعالیت های نوآورانه و غیر سنتی  مخالفت کرده و شخص را از کار خود دلسرد می نمایند، ومدیریت نیز به تبع آنان ،بدان کارهای نوآورانه توجهی نمی کند .
*وجود کادر مدیریت خسته و بی انگیزه در مدرسه که به صورت سنتی به وضع موجود رضایت داده و در پی تحرک و نوآوری و تشویق نیستند .
*ایراد گیری بیش از حد برخی والدین به معلم ، مدیر ، معاون و کارکنان مدرسه ، که ممکن است  آنان را در انجام وظایف خود ، محتاط  کند .
* محافظه کاری بیش از حد کادر مدیریت ، که فضایی کسل کننده را در مدرسه به وجود خواهد آورد.
* عدم توجه احتمالی بازرسان ، ادارات و دوایر به فعالیت های موثر معلمان دلسوز ، نوآور و خلاق .
* وجود مدیران به نگرش مدیریت ذره بینی در مدارس و کنترل دقیق و سختگیرانه بر اعمال معلم در مدرسه.
* حاکم شدن این نگرش نادرست که : ممکن است بین افراد فعال و غیر فعال در این سازمان تفاوتی وجود ندارد !که موجب بی انگیزگی معلمان خواهد شد.
*حاکم شدن یک فضای محافظه کاری ، انضباط خشک ، و عدم توجه به نشاط و شادابی فضای مدرسه و دانش آموزان ، وجود تذکرات مکرر  مبنی بر رعایت مقررات  و موازین انضباطی غیر ضروری دانش آموزان  و در کل اعمال فشار بر دانش آموزان که این فضای غیر شاداب ، اثر خود را بر معلمان  نیز خواهد گذاشت.
*ندادن انگیزه و انرژی به معلمان در جلسات شورای معلمان مدرسه و برگزاری آن به صورت تکراری و غیر مفید و  دعوت نکردن از کارشناسان برای ارائه روشهای جدید مقابله با خستگی معلمان و ...
 
با توجه به هر کدام از بندهای بالا(در صورتیکه برای معلمان مصداق داشته باشد) پیدا کردن راهکارهای در دسترس ، ممکن است . که این کار ابتدا توسط خود همکاران و یا توسط متخصصان و کارشناسان مختلف  انجام شود .مدیران مدارس سهم به سزایی در کاهش میزان خستگی معلمان در مدرسه داشته و می توانند با ایجاد فضایی شاد و محیطی دوست داشتنی و با تاکید بر روشهای ایجاد انگیزه در همکاران ، بسیار موثر واقع شوند .
... در صورت داشتن تجربیات مفید در این زمینه ، ما را از نظرات مفید خود بهره مند ساخته و به ایمیل ما ارسال نمایید.
 

 چند روش برای کاهش خستگی معلمان

* اولین کار پس از ورود به منزل، این است که به پشت دراز بکشید وعضلات ارادی بدن را کاملاً شل کنید. پلک ها را روی هم گذاشته وسعی کنید به همان حالت باقی بمانید و به چیزی فکر نکنید.
* خستگی حنجره وگرفتگی صدای خود را نیز با دم کرده جعفری و گل گاوزبان و خوردن شلغم پخته رفع کنید.
* خستگی کار روزانه و تنش های عصبی روی چشم تاثیر منفی دارد. سه نوع حرکت ورزشی برای رفع خستگی چشم پیشنهاد می شود:
* نگاه کردن به بالاو پائین بدون حرکت سر به تعداد 10 بار.
* نگاه کردن به چپ و راست بدون حرکت سر به تعداد 10 بار. 
* قرار دادن دست ها برای چند لحظه روی چشم و برداشتن آنها. 
البته شستن چشم با چای تازه دم شده و خیساندن یک قاشق غذاخوری برگ رازیانه در 250 سی سی آب جوش به مدت دو ساعت و عبور دادن آن از صافی و شست وشوی چشم با آن نیز می تواند به رفع خستگی چشم کمک کند.
* یکی از علل اصلی خستگی پس از کار روزانه، کمر درد است، برای پیشگیری از بروز کمردرد یا به حداقل رساندن آن توصیه های زیر کمک کننده است:
* استفاده نکردن از کفش های تنگ و باریک.
* استفاده از صندلی دسته دار و تا حد امکان بدون چرخ و دارای ارتفاع و پهنای مناسب که پشتی صندلی تا شانه ادامه داشته باشد. 
* در کلاس درس، باید طوری بنشینید که زانو بالاتر از ران قرار گیرد و از زیرپایی هم استفاده شود.
* در کلاس درس نباید به مدت طولانی سر پا ایستاد.
* انجام دادن حرکات کششی و نرمشی روزانه به مدت 20 دقیقه و استفاده از فنون گوناگون ماساژ عضلات، به ویژه ماساژ اندام ها.
* برای رفع خستگی روزانه و به دست آوردن انرژی مورد نیاز، باید خواب خوبی داشته باشید، بنابراین خوابیدن و بیدار شدن سر وقت و سر ساعت برای حفظ نظم خواب ضرورت دارد. 
* خوردن غذای سبک و قابل هضم در شب، دوش گرفتن قبل از خواب،  و خوابیدن به مدت 7 تا 8 ساعت در طول شبانه روز هم توصیه می شود.